Hiç hiçbir şey düşünmediğiniz oldu mu?

15 dakika…

Hemen geçen ders arası…

Nefessiz kaldığımızda ise ölümümüze sebep olacak süre…

Zamanın izafiyeti…

Şimdi bir cafeye gidin ve hiçbir şey yapmadan 15 dakika oturun. Telefonunuza bakmak yok, bir şeyler okumak yok. 15 dakika sonra da ne hissettiğinize odaklanın.

Biraz önce bunu deneyimledim. Kesintisiz bir 15 dakika sayılmazdı maalesef benimki ama bir deneyimdi.

Önce size bu fikrin nereden çıktığından bahsedeyim. Dün yaklaşık 4.5 sene öncesinin bir programını seyrediyordum. Pelin Çift ile Öteki Gündem 12 Nisan 2013 yayınını ve programın konuğu Psikiyatr yazar Cem Mumcu’ydu. Benim yaklaşık 7 sene önce “Hayat Gerçeğe Perde” kitabıyla tanıdığım ve o zamandan gözlem ve analiz kabiliyetini takdir ettiğim bir insandır kendisi. Programın arasında bir yerde şöyle bir tavsiyede bulundu yazar.

Hiç yapmadığınız şeyleri yapın mesela, bir cafe de 15 dakika bir şey yapmadan durun ya da arkadaşlarınızla toplandığınızda 15 dakika konuşmadan sadece oturun ve sonra neler hissettiğinizi anlatın ya da yine arkadaşlarınızla bir saat gözleriniz kapalı konuşun. Hiç yapmadığınız şeyleri yapın, boş anların da bir çok şeye gebe olduğunu fark edeceksiniz.

Ve bende yapabileceğim ilk örnekle bunu deneyimlemeye başladım. 15 dakika durmak. Bu aslında pek de yapmadığım bir şey değil, severim yalnız takılıp insanları gözlemlemeyi. Ama bu sefer iş biraz ilginçleşti. Schrödinger'in kedisinde olduğu gibi gözlemci deneyi etkiliyordu. Sürenin 15 dakika olması gibi, ne hissettiğime odaklanmaya çalışmam gibi… Normal bir zamanda durmaktansa gözlemlenebilir bir zamanda durmak biraz işi zorlaştırıyordu.

Bu zorluğun içinde düşüncelerimi bir yere toplamakta zorlandım mesela. Tam bir düşünce uçurumundan düşerken zamanın ne kadar geçtiğine takılıyordum. Ama sonuç olarak 15 dakika beklediğimden çok da uzundu. İlk 4 dakika geçmişken bakmışım geri sayım sayacına ve bana sorsanız o sürede 10 dakika falan geçmişti. Beynimizin içindeki zaman algısı gerçek dünyadakiyle aynı değil. Tam da bu noktada bu farkı daha iyi anlamanız için bir deneyi izlemenizi ısrarla tavsiye etmek istiyorum. Michael Stevens’in Mind Field serisinden “Isolation” isimli programını izleyin. Sayfanın aşağısında o programı paylaşacağım. Burada Michael’in cevap vermek istediği soru beynimizin dış dünya ile iletişimini kesersek ne olur? Sürekli çalışan, bir saniye bile durmayan beynimiz hiçbir etkileşim bulamadığında ne yapacak?

Cem Mumcu’nun tavsiyesinden Michael’in deneyine gelmemi sağlayan şey ise zaman yanılgısı… Böyle bir durumda beynimiz zamanı doğru ölçemiyor.

Bu konu çok büyük farkındalıklara gebe olacak bir konu bence. Siz de bunu hissettiniz mi?